▲

» Diversen » Krantenknipsels » 20-7-1983

Tuytels molen
(Weekblad "De Andijker", 20-7-1983)

"Een bagijnen pater,
een visserskater
en een molenaarshaan,
als die drie van honger vergaan,
zal de wereld niet langer bestaan."

(oud volksrijmpje)

In de oude tijd, toen er nog geen meelfabrieken waren, had elk dorp van enige betekenis een eigen korenmolen. Was het dorp een "heerlijkheid", dan had de heer ook "het recht van de wind", nota bene! De molenaar moest voor dat recht betalen, anders liet de heer de molen vastzetten en was het met het malen afgelopen...

Andijk was geen heerlijkheid en het heeft lang geduurd eer Andijk een eigen korenmolen kreeg. De man, die het initiatief nam, heette Pieter de Vries, (1820 - 1896), van beroep timmerman en blijkbaar nogal aktief! Hij was ook aannemer van sluiswerken, o.a. te Medemblik. In 1873 kwam er in de Wieringerwaard stoombemaling. De oude windwatermolens werden verkocht en Pieter de Vries kocht de molen aan de Nieuwe sluis voor afbraak voor duizend gulden. Een koopje zou je zo zeggen. Maar daar kwamen nog heel wat onkosten bij. Hij liet de molen bij de Krimper te Andijk herbouwen, maar nu als korenmolen en nog een heel aparte ook: je kon met de schuit onder de molen varen! Een groot gemak bij het zakkenhijsen! Er zullen wel speciale molenbouwers naar Andijk gekomen zijn, maar wie dat waren, weten we niet.

Pieter de Vries noemde zijn molen "Land- en Zeezicht" en vele jaren heeft deze molen het dorpsbeeld bij de Krimper getypeerd.
Edoch, door de vele onkosten van de herbouw ging Pieter de Vries reeds in 1877 failliet... Hij vertrok met zijn vrouw en zes kinderen van één tot vijftien jaar naar Renkum. Te Andijk bleven drie kinderen achter: Geertje, geboren 1857, Dirk, geb. 1861 en Marijtje, geb. 1866. Pieter de Vries was te Renkum machinist en onderhoudsman op een steenbakkerij en later te Wageningen aan de Grintweg onderhoudsman bij een graanmaalderij. Zijn vrouw begon een kruidenierswinkeltje. Hij werd later weer timmerman.

Of de molen vier jaar stil gestaan heeft, weten we niet, maar op 22 november 1881 kocht Hendrik Tuytel, "bouwman" te Alblasserdam de molen voor ƒ 9000,— Sinsdien was zij bij iedereen bekend als "Tuytels molen". Hendrik Tuytel trouwde te Andijk op 30 April 1885 met Geertje Singer. Haar vader was timmerman-aannemer, wat goed van pas kwam bij het onderhoud van de molen. Van hun kinderen was Pieter Tuytel later meelmolenaar op de molen te Medemblik. Die stond op de dijk, waar nu de toegang tot de Wieringermeer is. Ook die molen is verdwenen... De molen te Andijk heeft gedraaid tot 11 juni 1921. Toen werd de zaak opgeheven en de molen gesloopt. Op de fundering van de molen werd een nieuw huis gebouwd, nu Krimpen 378.
Het vroegere slootje onder de molen is nu een ruime kelder.

Alleen op oude ansichtkaarten blijft het beeld van "Tuytels molen" bewaard... de jongere generatie heeft de molen nooit gezien, jammer!

Piet Kistemaker

Opmerking van de websiteredactie:
Zie ook: Oud Andijk in Beeld, deel 3, pagina 57 en 58.

---

Klik hier voor een grotere versie van onderstaande scan.
(Opent in een nieuw browservenster.)

 

---