» Diversen » Medemblik: Jaartallen » 1651-1700
21.1.1651
"Request". o.a. Medemblik.
(Centen, 135.)
8.2.1651
Vervolg "Groot Proces".
(Centen, 135.)
22.2.1651
(St. Pieter) Dijk bij Medemblik in gevaar, water ruim 3 duim hoger dan in 1570.
(Centen, 136.)
3.7.1651
Stellingwerff c.s. weer vrij en in hun waardigheden hersteld.(19/7)
(Centen, 144.)
1652
Hollanse vloot in zee, o.a. van Medemblik 1 Directieschip.
(Centen, 146.)
1653
Synode te Hoorn, o.a. ouderling Cornelis Pietersz. Camerlingh van Medemblik. Oproer te Alkmaar, Hoorn, Enkhuizen en Medemblik, daar wil men geen Staten volk innemen.
(Centen, 168.)
Nieuwe onlusten tegen de 1000e penning, o.a. te Medemblik.
(Centen, 172.)
Idem tegen de 20e penning op Collaterale te Medemblik.
(Centen, 175.)
Acht Engelse prijzen door Hollanders verovert, o.a. te Medemblik.
Twee fluiten met ijzer, masten en delen en 1 galjoot van 40 last.
(Centen, 178.)
29/30.7.1653
Burgemeester Heyndrick Claesz. Verwer van Medemblik bij schouw van de Hondsbosse Zeewering.
(Oud-Westfriesland V, 137.)
1654
"Acte van Seclusie" (uitsluiting van Willem II) Medemblik zeer driftig voor!
1655
Vloot naar de Oostzee: Amsterdam 18, Hoorn, Enkhuizen en Medemblik 17 oorlogschepen.
(Centen, 189.)
10.2.1655
Overleden: Pieter Hendriksz. Lucifeer, Cappeteyn van Vlissingen, te Medemblik begraven.
(Treslong IV, 107.)
1656
Vaart van Hoorn naar Medemblik gegraven.
(Abbing, 191.)
1657
Schip "de Schel" met granen door de "Turken" genomen.
(Centen, 194.)
Geschil tussen Hoorn, Enkhuizen en Medemblik over Landdrost, etc.
(Centen, 196.)
1660
Stellingwerf tegen huldiging van Karel II "Royal Charles".
"Beter aan kruit en lood besteedt".
Staten van Holland en Westfriesland verklaren dat vader en schoonzoon tegelijkertijd het vroedschapsambt Mogen bekleden.
(Gonnet, Inv.)
Claes Hendriksz. Keetman maakt preekstoel voor kerk in "Radboud".
Dec. 1660
Brief van de Raad van State voor Stellingwerff met schipper Hackevort.
Volgen paskwillen van H.J. Prins.
"Hier woont verraet van Stadt en Staet,
een verdrukter van Godes heylige Kerke.
Dat hij mijneedich is blyckt wel aan al syn wercke."
Na storm 19.12.1660 zijn 40 mastloze schepen in reparatie. Teeling.
George Murray bevelvoerend generaal in het leger van de opstandige
prins Karel Edward (bonny Prince Charley) Stuart, werd door de
Engelse rechtbank ter dood veroordeeld, maar ontvluchtte en vestigde
zich in Holland, waar hij twee jaar voor zijn dood, Medemblik als
woonplaats koos.
1661
Paskwillen, ontslag.
Medemblikker Scharrezoodje opdracht aan de "Gunstbiedende en
Kunstlievende" Jonghe dochters Dieuwertje Wackers, Marie Schaghen,
Maria de Groot en Cornelia Pluvier.
"De Sanghkunst bemire ick ende Joffergunst soeck ick".
H.J. Prins x Annetjen Ellerts te Hoogwoud. Het vers op dit huwelijk
in 1650 door J. Cos.
Over Prins: Jacs. Koning, "Geschiedenis van het Slot te Muiden". 1827.
Over Rijnenburgh en zijn dichtwerk: Witsen Geysbeek VI, 168, niet in W.d.S.
1.2.1661
Vertrek van de gedeputeerden Maerten Bertelsz. Busier, Sijmen
Pietersz. Sluym, Claes Thonisz. Boeckbinder en Sijmon Saskersz.
Schagen met de binnenschipper Heyndrick Mum naar Middelburg
om v.d. Velde te halen. Magistraat huurde huis van Jan Jansz.
Dasker om v.d. Velde daarin "te loyseren".
8.2.1661
Zes binnenschepen met soldaten legden aan bij Herck Cornelisz. Olycan, de briefrondbrenger van het
Amsterdamse veer. Ca. 11.30 burgemeester Evert v.d. Werf en Adryan Albersz. Hauwert met Stellingwerff
naar de haven, luiken open.
Ds. Abr. v.d. Velde geboren 1614. 1640 predikant te Zevenhoven en
Schoonhoven. 1651 te Utrecht. Daar twist over door de Magistraat in
beslaggenomen kapittelgoederen. 19.7.1660 uit Utrecht in conflict
met het Stadsbestuur. In Medemblik Stellingwerff cs. tegen hem.
Ridderzaal van het kasteel ingericht als Hervormde Kerk (tot 1734).
(Voorl. lijst,243.)
Bonifaciuskerk nu "Westerkerk".
(Gonnet, Inv. 91.)
Staten contra Oranje. V.d. Velde intussen te Middelburg. Drie
gezanten van Medemblik naar Utrecht, verzoek om ontslag.
Drie gezanten van Medemblik naar Middelburg, verzoek om te
komen. Tegenwerking van de Staten omdat daar niets goeds
uit komen zou. Twee commissies retour geroepen.
9.2.1661
Zes Amsterdamse binnenschepen met gesloten luiken en hop daarop
Medemblik binnen "stukgoederen". Met slaende trommelen ende
brandende lonten en elck 2 koegels op haer misquetten naar de Dam
"alsof men in bataille soude gaen". Voornaamste punten bezet.
Stellingwerff is de baas! In April een deel van de bezetting terug,
in September de laatsten.
V.d. Velde bleef in Middelburg waar hij in 1663 stierf.
(Dagbl. van WF, 3.2.1962.)
25.9.1661
Ds. Cornelis Curtius preekt in Radboud; elke Zondagmiddag halftwee dienst.
26.1.1662
Ds. Guielmus (Willem) Wassenbergh beroepen van Medemblik naar Enkhuizen, daar bevestigd 5 September.
Naar Oost-Indie op 10.10.1668.
1664
Klok van de Oosterpoort nu op het kasteel.
113 Straat- en Fransvaarders door de Engelsen genomen, o.a. van Medemblik.
(Centen, 222.)
1665
Hollandse vloot in Zee. Kapiteins o.a. Adriaen Dircksz. Houttuyn van Medemblik.
(Centen, 229.)
1666
Pogingen om Wieringen aan het vasteland vast te maken, mislukt. Medemblik was voor de poging.
(Centen, 258.)
Juni 1666
Capitein Adriaen Dircksz. Houttuyn sneuvelt in de 1e zeeslag tegen de Engelsen. Was kapitein en waarnemend
schout op het schip "het Wapen van Medemblik".
(Treslong IV, 92.)
Hij was commandeur op "de Prins van Oranje" een groot schip met
62 stukken en 242 man. Hij had na de slag 13 doden en 35 gewonden,
dus een vijfde deel van zijn volk. Andere kapiteins; Klaas
Valehen, op "'t Wapen van Medemblik" met 46 stukken en Jan Mauw,
op "'t Kasteel van Medemblik" met 30 stukken geschut.
(Centen, 248.)
4.7.1666
Vloot weer in zee. O.a. Klaas Valehen en Jan Mauw.
(Centen, 253.)
1.10.1666
Overleden; Adriaen Albersz. Hauwert, oud-burgemeester en kerkmeester.
Hij was gehuwd met Trijn Elders, die overleed 1.8.1630.
Wapen: "Pegasus", gevleugeld paard. Hij was schepen in
1637, 1639, 1649 en 1652. Vroedschap in 1640-1666.
Burgemeester in 1654, 1659, 1661, 1662.
(Treslong IV, 94.)
Oct. 1666
Overleden te Hoorn; Jan Albertsz. Rotius, geboren te Medemblik in 1624. Hij huwde in 1643 met Maertje
Ambrosius (van Hoorn).
Hij was bekend portretschilder. Werken in het Westfries museum in Hoorn.
(Speelwagen V, 96.)
1667
Jan Jansz. Mauve op "Kaleb" (1671) en "Mercurius".
(Centen, 260, 273.)
23.2.1667
Schepenen niet meer door de schout gekozen, maar door de burgemeesters.
(Gonnet, Inv.)
19.3.1667
Overleden; Hendrick Jansz. Prins. Beroemde organist en Uytstekende Musicijn. Fluitspeler, voorzanger,
bekende Prinsgezinde.
(Treslong 1V, 110.)
1668
Medemblik koopt van de Staten van Holland en Westfriesland: de tienden van Medemblik tot de Gauesloot
toe, de tienden van Opperdoes en die van Boxweeren en Gooreweeren. (expect de novalia).
24.7.1668
Overleden te Medemblik: Jan Cornelis Hauwert, gehuwd met Risien(=Risje) Hauwers. Hij was schepen in
1634, 1637, 1643, 1651 en 1665. Vroedschap in 1634-1668. Burgemeester in 1655, 1657, 1659, 1660, 1666
en 1667. Risje Hauwers stierf in 1667.
Hij liet in 1657 op zijn beide grafstenen in de Middelkerk een "kraanvogel" afbeelden, "hebbende een steen in zijn poodt met dese letteren daerom: Wacker en Oprecht
daer toen bij is geschreven, sonder te weten van wie: Steel dat dijn dochter gouwen
yserties drecht, dat voor die geene die 't gesien hebbe een groot lachen veroorsaeckt heeft".
(Treslong IV.)
Kerkramen te Medemblik:
5.8.1669
Glas geschonken door de stad Hoorn.
(Oud-Westfriesland XVII, 62.)
1670
Glas geschonken door de stad Monnikendam.
1670
Glas geschonken door de diaconie van Medemblik.
1670
Glas geschonken door de stad Haarlem.
Gemaakt door Krijn Gerritsz. Cuylenburch, kosten fl. 150,=
1671
Glas geschonken door het schippersgilde.
(Gonnet, Inv. 93.)
1681
Glas geschonken door de Burgemeesters van Medemblik.
1702/1704
Glas geschonken door de Noord-Hollandse steden.
1709
Glas geschonken door de Burgemeesters van Medemblik.
(Sieuwert Klaasz. van der Meulen, fecit.)
(Van Arkel & Weissman, 47.)
1668-1671
Orgel in de kerk gemaakt door Pieter Evertsz. Backer van Grootebroek, te Medemblik "beroepen"
Mei 1668. Het "Kistenmakerswerk" aan dit orgel werd gemaakt door Jacob Dircksz. Laaglant de Jonge.
(Treslong IV, 87,103.)
1670
Burgemeester Nicolaes Pietersz. Stellingwerff van Medemblik, Vriend van Johan de Witt, koopt in den
Haag een schilderij voorstellende Koning Radboud, "na't leven, het wapen nevens hem"!
Burgemeesteren "gesamentlijken" lieten er een vergulde lijst om maken,
"tot een eeuwige gedachtenisse". Bij of op het schilderij deze tekst:
Radbodus Aldegilli regis filius postremus Paganisme Frisiorum
Rex, hostis Pipini Crassidis Herstalli et filii ejus Caroli Martelli Principum
Franciae, quibiscum acriter varia fortuna pugnavit; tandem a Wolframo
Baptizandu offensus responso ejus, pedem e lavaero retulit, obiit
ejus ex Altero filiorum Aldegilli nepotes habuit Gaudebaldum Principem
et Radbodum Dominum Frisiae occidentalis neptem Matrum Frederici
VIII Episcopi Ultrajecti.
Dat wil zeggen:
Radboud, zoon van Koning Aldgisl, laatste Heidense Koning van Friesland,
vijand van Pepijn van Herstal de Rijke en (van) zijn zoon Karel Mantel, Prins
van Frankrijk, met wien hij hevig heeft gevochten met verschillende en
wisselvallige uitslagen. Als hij tenslotte door de Bisschop Wolfram gedoopt zou
worden, trok hij verstoord geworden door het antwoord van de Bisschop, zijn
voet uit het doopvont terug en is alzo kort daarna gestorven, volhardende in
zijn ongeloof, naar de gewone jaartelling in het jaar 734. Uit een andere zoon
van Koning Aldgisl had hij twee neven Goldebald, Prins en Radboud, Heer
van West-Friesland en een Nicht, de Moeder van Frederik VIII, Bisschop van Utrecht.
(D. Burger, 16.)
1672
In- en uitgaande rechten.
In Medemblik aan licentien en convooyen 4.240 ponden van 40 groot betaald.
Hoorn 20.000 en Enkhuizen 55.000 pond. Nog een schans opgeworpen (tegen de Fransen). Vier stadspoorten:
Wester-, Ooster-, Baan- en Braeckpoort.
Kapiteins: Jan Mauw op "'t Noorderkwartier", 60 stukken.
Klaas Valehen op de "Drie Helden Davids", 50 stukken.
Hendrik Visser op "'t Wapen van Medemblik", 44 stukken.
(Centen, 281.)
16 binnenschepen onder Jacob Lobs, burgemeester van Medemblik naar Harderwijk en de IJsselkant.
(Centen, 285.)
Enkhuizen zwaar versterkt, ook Medemblik en Alkmaar.
(Centen, 293.)
Jacob Jansz. Lobs, Oud- burgemeester en Gecommitteerde Raad in West-Friesland en het NoorderQuartier
ter beveiliging van de Zuiderzee.
Soldaten van de Bisschop van Muenster willen Urk plunderen, maar worden gevangen genomen.
(Centen, 294.)
Veertig schepen voor Amsterdam onder admiraal Lobs.
(Centen, 320/321.)
Het schip "'t Kasteel van Medemblik" geborsten en verbrand.
(Centen, 342.)
Ruzie over de Westfriese munt.
(Centen, 344.)
25.6.1672
"Admiraal" Jacob Jansz. Lobs, oud-burgemeester van Medemblik, "die een braaf, welbemant
Wijdschip voerde" samen met een vloot van meer dan 100 schepen.
(Centen, 293/294.)
5.7.1672
Jacob Jansz. Lobs met zijn vloot voor Enkhuizen, vertrekt met met 2 of 3 schepen naar Medemblik. Bij
Vollenhove "landtogt gedaan".
(Centen, 309.)
16.7.1672
Tocht van de Zuiderzeevloot naar Vollenhove met veel lof voor de Admiraal Lobs, maar niets "uitgeregt".
(Centen, 319.)
29.11.1672
Burgemeester Admiraal Lobs uitgescholden voor "schelm".
(Centen, 355.)
1673
Adriaen van Bredehoff wordt Overste van de schutters in 6 steden, w.o. Medemblik.
(Centen, 365.)
1 Standaard ruiters voor Stavoren wordt naar Medemblik verwezen.
(Centen, 368.)
8.2.1673
Schutters van Enkhuizen trekken uit naar Amsterdam. Ook die van Medemblik. 75 Man, halve compagnie, na
"den Eenhoorn" te Amsterdam in de Waag.
Dagboek van G. Herikzen?
(Centen, 367.)
(Abbing, 144 vv.)
21.2.1673
Jacob Gerritsz. en zijn vrouw in 't ijs gezakt en verdronken, was naar Medemblik op schaatsen geweest.
(Centen, 368.)
23.2.1673
Op de terugweg de Medemblikkers schutters met de Edammers mee. 24.2.1673 te Hoorn.
28.2.1673
Jacob Lobs weer Admiraal.
(Centen, 371.)
1.4.1673
50 Mensen over het ijs van Wieringen naar Medemblik. 7 April dooi.
13 April verscheidene schepen bij Medemblik door ijsschotsen bezet.
(Centen, 407.)
9.5.1673
Vloot in zee, o.a. "'t Wapen van Medemblik", 44 stukken.
(Centen, 385.)
20.7.1673
Aanslag op Zwartsluis, o.a. Admiraal Jacob Lobs, mislukt.
(Centen, 392.)
1675
Geschil inzake Gelre: Medemblik o.a. contra Amsterdam, Enkhuizen, etc.
(Centen, 414.)
Vloten van St. Ubes (Setubal) en Oost-Indie komen binnen. Door Fransen aangevallen; "De Wolf"
en "Sint Maria", beiden van Medemblik, de laatste in brand gestoken. Een ander schip van
Medemblik op de Gou? vast en vergaan.
(Centen, 417.)
1.11.1675
Zware storm uit het Noord Westen, drie vier dagen lang, zodat het dapper op de Noorderdijk bij Medemblik
aanquam, die met veel volk en groote moeyten, met Gods hulp behouden, alhoewel hij op verscheyden plaatsen
meest doorgebroken was.
Zomerdijk bij Scharwou doorgebroken, smorgens 2 uur. Het water liep tot Rustenburg, de Waart en Berkmeer
tot aan Medemblik toe.
Drechterland bleef nog droog.
15.11.1675
Weer zware storm, het gat bij Scharwou weer open.
17.11.1675
Opmeer, Hoogwoud en Aartswoud ondergevloeyd. 20.000 morgen onder water. 24 Kerken in 't water. Die van
Dregterland en Zwaagdijk sprongen dapper om haar kring droog te houden.
(D. Burger, 227.)
Veel moeite om vee te bergen. Markten Sint Katrijn en Sint Maarten te Schoorl: redelijke prijzen: 40,
50, 60 gulden per stuk, die half verkoopen wou, konden wel heel toekomen, maar de meesten hoop der
huisluiden konden daartoe niet resolveren (besluiten).
4/5.12.1675
4 en 5 December weer zware storm: smorgens 4 uur het gat te Scharwou weer ingebroken.
6.12.1675
6 December: gat in de Zwaagdijk tegenover Oudijk, 16-17 roeden breed.
19.12.1675
19 December: tweede doorbraak in de Zwaagdijk en nog 4 gaten daarbij. Water tot aan Enkhuizen.
12.12.1675
Vanaf 12 December gat te Scharwou gedicht, "heel sterk gemaakt".
13.1.1676
13.1.1676 pas helemaal dicht. 24 Januari eerste bemaling.
(D. Burger, 229.)
4/5.11.1675
Watervloed.
Medemblikkerdijk "door wakkerheyt" behouden. Dijk bij Scharwou doorgebroken. Water tot voor
de poorten van Medemblik. Drechterland nog vrij. Zwaagdijk zeer versterkt, onder 9, boven 6 voet.
4.12.1675
Zwaagdijk doorgebroken. Scharwou voor de derde keer. Water loopt tot Enkhuizen. Reparaties breken
telkens door. Kosten voor Drechterland fl. 98.148,10.
(Centen, 434, vv.)
3.4.1677
"Superintendentie" voor alle Westfriese dijken, niet over Vier Noorder Koggen.
(Tegenw. Staat van Holland V, 428.)
(G. de Vries Az., 567.)
1678
Alkmaar verleende aan Hilbrand Schagen vergunning tot de oprichting van een posterij.
"Schagense Post" 1747 aan Willem IV, alles vanaf;
Alkmaar - Beverwijk - Haarlem.
Alkmaar - Schermerhorn - Avenhorn - Hoorn
Alkmaar - Schermerhorn - Avenhorn - Enkhuizen
Alkmaar - Schermerhorn - Avenhorn - Medemblik
Alkmaar - Hoorn 4,5 uur.
Alkmaar - Medemblik via Benningbroek 4 uur.
Alkmaar - Enkhuizen 5,5 uur.
(J. ten Have.)
20.7.1683
Vanaf deze datum steeds bevestigd dat het oppertoezicht van Gecommitteerde Raden niet ging over de
dijken der Vier Noorder Koggen.
(Resol. Gecom. Raden, 1683 fo.31.)
1683
Zes Medemblikkers naar Groenland (tegen 34 Amsterdammers en 93 Zaanlanders). Namen der Medemblikker
schippers: P. Schoon, J. Lakenman, T. Spits, P. Kool, C. Vader en J. Hardebil. (alle namen op 1 na
komen nog in Medemblik voor in plm. 1940).
(Huizinga,)
1686
Medemblik koopt burgers los uit Barbarijen. (Marokko).
1688
Pogingen bij de Staten, om een dok voor reparatie van oorlogschepen te Medemblik te
krijgen mislukken.
(Huizinga, 117.)
1692
Steen aan de Waag met opschrift betreffende de overbrenging van de Stadswaag naar dit gebouw.
(Voorl. Lijst, 244.)
16.3.1694
Overleden te Medemblik: Ds. Gualterus (=Wouter) Homma.
Zijn zoon ook Gualterus Homma was gehuwd met Johanna Regoot. Kinderen: Hester Elisabeth, Catharina,
Alida H ..... Gualterus III ook v.d.m.
(Treslong IV, 110.)
1696
Kerkelijke politieke kwestie tussen Hoorn en Enkhuizen.
(Oud-Westfriesland XV, 169.)
16.10.1700
Overleden te Medemblik: Nicolaas Brouwer, Hoofdofficier, Burgemeester, Dijkgraaf Vier Noorder Koggen.
Gehuwd met Geertje .....ees, die overleed in 1719. Hij richtte mede de vuurtoren "de Ven"
op, waarvan de 1e steen gelegd werd op 1 Juli 1700.
(Treslong IV, 109.)