» Diversen » Medemblik: Jaartallen » 1851-1900
1851
1 ambtenaar ter secretarie en 2 bodes.
Medemblik een arme gemeente, per inwoner fl. 330,= aan armenzorg.
Markten van Medemblik;
Kaas, 916.000 kilo, 30 c.p.ko.
Boter, 16.000 kilo, 60-70 c.p.ko.
Runderen 57 stuks.
Varkens 110 stuks.
Melkkoe fl. 100,=
Vet varken fl. 28,= c.p.ko.
Vleesprijzen: rundvlees 22 - 60 c.p.ko.
Kalfsvlees 20 - 75 c.p.ko.
Varkensvlees 20 - 60 c.p.ko.
Van de 2700 inwoners, 292 pokken waarvan er 17 bezweken.
1851
Begroting: inkomsten = uitgaven, fl. 36.000,=
1.1.1860
Medemblik telt 2.489 inwoners.
1860
Kaasmarkt te Medemblik vervallen, "door oorzaken van persoonlijken aard".
Schapenmarkt: tussen 1857 en 1867 jaarlijks 20.000 tot 40.000 schapen uitgevoerd! Alleen Rotterdam
voert meer uit. Harlingen gelijk; 400-800 per week.
(Huizinga, 21.)
Koor van de Bonifaciuskerk gesloopt.
Steen van George Murray verplaatst. Originele steen geplaatst tegen de Westmuur van de kerk.
(van Arkel & Weissmann, 4)
Opschrift nieuwe steen:
Here Lies Interred The Body of/ Lord George Murray/ General Commanding The Army of/ Prince Charles
Edward Stuart/ In Great Britain 1745-46/ Lord George Died In Exile/ At Medemblik/ 11th October 1760
Aged 65/ This Stone Is Placed/ Over The Grave By His Great/ Great Great Grand Son/ John 7th Duke of
Athole K.T./ August 1880/ In Place of the Original Stone/ Which Was Removed/ Inside the Church 1860.
(Treslong IV, 121.)
tot 1867
Twee (Hervormde) predikanten te Medemblik: orthodox en vrijzinnig.
Rijkstractament voor de 2e predikant in dat jaar ingehouden omdat het zielental beneden 1600 was
gedaald.
(Huizinga, 52 noot.)
1868
In Medemblik wordt 878.000 pond kaas gewogen.
1869
In Medemblik wordt 143.000 pond kaas gewogen!
1.1.1870
Medemblik telt 2.265 inwoners.
1870
In Medemblik wordt 170.000 pond kaas gewogen. Frans/Duitse oorlog. Boter 10-20.000 kg/jaar.
Ca. 1850 ca. 2.000 schapen/jaar.
1857-1867 jaarlijks 20-40.000 schapen uitgevoerd via Medemblik naar Engeland.
Rotterdam meer, Harlingen gelijk.
Medemblik 1/9e van de totale uitvoer.
Wol, jaarlijks 2-6.000 kilo gewogen.
In de 18e eeuw soms 50.000 kilo.
Runderen jaarlijks 300 a 450 naar Engeland.
1874
Verschenen: Henri Havard "La Hollande Pittoresque, voyage aux Villes Mortes du Zuyderzee".
Medemblik: "tombeau" = graf! Onzin!
Er zijn overal ontluikende activiteiten; opkomst tuinbouw, spoorwegen, kanalisering, etc.
1875
Rooms-Katholiek Tehuis voor ouden van dagen "Sint Martinus".
(Huizinga, 48,130.)
1.1.1880
Medemblik telt 2.172 inwoners.
plm. 1880
Hevige strijd met Enkhuizen over de bootverbinding met Stavoren; met kleinst mogelijke meerderheid
stemde de Kamer voor Enkhuizen, hoewel de verbinding Medemblik-Stavoren korter is.
(Huizinga, 13.)
1.10.1884
Te Medemblik het 1e Rijks krankzinnigengesticht in de oude gebouwen van het Instituut. Naderhand gingen
de vrouwelijke patienten naar Grave.
1910-1913 grote verbouwing. Wester vleugel afgebroken en versterkte afdeling gebouwd voor misdadige
geesteszieken.
1922 opgeheven; patienten naar Woensel. Nu Provinciaal Ziekenhuis.
(Huizinga, 37.)
1887
Begin van de ansjovisvisserij en -zouterij.
jaar: 1887 1888 1889 1890 1891 1892 |
Vangst van de hele zuiderzee 15.000 ankers van 30 tot 50 kg. 15.000 ankers van 30 tot 50 kg. 1.600 ankers van 30 tot 50 kg. 190.000 ankers van 30 tot 50 kg. 44.000 ankers van 30 tot 50 kg. 7.000 ankers van 30 tot 50 kg. |
De twee zouterijen konden in 1890 de aangevoerde "sjoop" nauwlijks verwerken. In dat jaar:
3 zouterijen, 1 (1-mans) zeilmakerij, 1 (1-mans) kuiperij.
Op 1.1.1890 telde Medemblik 2.894 inwoners, 58 vissersvaartuigen en 23 turfschippers.
(Huizinga, 11,94.)
Nov. 1887
Locaal spoorwegmij "Hollands Noorderkwartier" kan de dienst beginnen. Medemblik heeft voor
fl. 30.000,= aandelen. De lijn Hoorn-Enkhuizen was al in 1884 geopend.
(Huizinga, 13.)
Bodemgebruik in de gemeente Medemblik sinds 1851 in HA:
jaar: 1851 1861 1871 1881 1891 1901 1911 1921 1931 1938 |
Weiland 668 635 629 606 582 551 559 323 358 382 |
Bouwland 83 126 119 150 166 197 189 425 390 366 |
Spoorlijn 1887
(Huizinga, 61.)
1850-1860 meest grofbouw, 1917 scheurplicht, 1921; 340 HA aardappelen, 1940; 25 HA bloembollen.
(Huizinga, 67.)
Grondhonger, stijging van de grondprijzen.
(Huizinga, 62.)
Jun. 1893
Groenteveiling te Medemblik.
Feb. 1894
Veiling "de Eendracht" opgericht, 560 leden. Ook uit de dorpen in de omtrek, zoals Opperdoes,
Twisk, Abbekerk, Lambertschaag, Oostwoud, Midwoud, Wervershoof en Nibbixwoud.
Jaar: 1894 1901 1907 |
Omzet: Fl. 37.000,= Fl. 121.000,= Fl. 216.000,= |
1901 “kunstmestdebat”
1907 Moeilijkheden met de katholieke leden. In 1914 werd “Sint Jozef” opgericht. 70% liep
over.
(Huizinga, 71.)
plm. 1895
Opkomende tuinbouw rond Medemblik. Medemblik ijvert vergeefs voor de scheepvaartverbinding met Friesland
ten behoeve van de productie afzet.
(Huizinga, 13.)
Totale veilingomzet van de Eendracht en Sint Jozef tesamen: | ||
Jaar: | Omzet: |
1901 1911 1921 1928 1931 1933 1939 |
Fl. 121.000,= Fl. 189.000,= Fl. 1.091.000,= Fl. 934.000,= Fl. 430.000,= Fl. 219.000,= Fl. 559.000,= |
crisis dieptepunt herstel |
(Huizinga,72.) |
plm. 1900
Opkomst van de tuinbouw. Oorzaak: groter groente gebruik, vertrek naar de steden (in het algemeen)
bijv. Roergebied.
Strijd om polderpeil in de Vier Noorder Koggen. Boeren willen hoog water, tuinders laag. Stemrecht
aan de grond gebonden. 1 Stem op minstens 1 HA. Dus geen tuinders in het polderbestuur.
(Huizinga, 60/61.)