» Diversen » Medemblik: Jaartallen » 1901-1966
1906
Conservenfabriek Kooy & Trompetter opgericht (P. Schoutsen).
Deze fabriek is in 1931 verbrand.
(Huizinga, 72.)
1908
Huisvlijttentoonstelling te Medemblik.
(Speelwagen 111, 377.)
1912
Landbouwtentoonstelling, letterlijk "in het water gevallen", zeer slecht weer.
(Huizinga, 71.)
1913
Onderhandelingen met het Rijk. De havens worden rijkshavens.
(Kossen.)
23.10.1916
Opheffing markten bij besluit van het gemeentebestuur. Varkensmarkt, bestond waarschijnlijk vanaf plm.
1800. Voor- en najaarsmarkt bestond vanaf 8.8.1851.
Paardenmarkt bestond ook vanaf 8.8.1851.
Zaad- en graanmarkt bestond sinds 3.8.1852.
Veemarkt bestond sedert 10.6.1858.
Markt voor gevogelte, vruchten, etc. bestond sedert 19.8.1861.
Besloten werd tot het instellen van een najaarsmarkt te houden op de 4e maandag in oktober.
Al deze markten ondervonden veel concurrentie van Hoorn en Purmerend.
Medemblik wordt tuinbouwcentrum.
(Huizinga, 21/22.)
1917
Uit de totale Zuiderzee aangevoerd 480 kilo ansjovis.
1918
Uit de totale Zuiderzee aangevoerd 3.038.644 kilo ansjovis.
Wet op afsluiting en gedeeltelijke droogmaking van de Zuiderzee. Ir. C. Lely.
J. Winkel burgemeester van Medemblik.
1920
Medemblik krijgt een katholieke burgemeester.
Reeds lang wrijving tussen katholieken en protestanten.
(Huizinga, 56.)
Te Medemblik 20 vissers en 23 knechts.
(Huizinga, 99.)
1921
Goudsbloemgracht wordt van Houweningenpark.
Pekelharinghaven 12 stukken weiland geworden en verpacht.
RK jongensinternaat te Medemblik "Sint Radboud".
(Huizinga, 48, 131.)
1922
Overtoom aan het Stag. De verbinding tussen Koggen en buitenwater.
Was na de sluisbouw overbodig.
(Huizinga, 73.)
20 woningen gebouwd door "Volksbelang" voor personeel van het Provinciaal Ziekenhuis.
"Duur", huur per week fl. 5,60. In 1933; fl. 4,00.
1923
Rijkskrankzinigengesticht door de Provincie overgenomen en in 1922 opgeheven. Het wordt nu
"Provinciaal
Ziekenhuis" met per 1 Jan. 1923, 98 man personeel. Er zijn alleen mannelijke patienten.
(Huizinga, 37, 119.)
Vanaf plm. 1884 tot 1923 stilstand van de bevolkingsaanwas.
Gedurende 40 jaar "ville morte" als gevolg van immigratie door het ontbreken van
bestaansmiddelen.
In 1923 werd een inwonertal bereikt van 3000, daarna komt er een langzame groei.
(Huizinga, 40.)
Er komt een gymnastiekgebouw.
(Huizinga, 209.)
1925
M.U.Z. wil wel te Medemblik havenen doch niet betalen!
""Beweging" te Medemblik.
(Huizinga, 113.)
Westfries kanalenplan
(Huizinga, 12.)
Huize "Levensavond" gesticht. 40 Ouderen, 10 man personeel.
29.6.1925
Zuiderzee steunwet aangenomen.
(Huizinga, 97.)
1926
Eerste vestiging van Zuiderzeewerkers.
(Huizinga, 48.)
27.7.1927
M.U.Z. opgericht; M.J. van Hattum, Beverwijk, N.V.
Hollandse Aann. Mij. Den Haag. Aanvang Zuiderzeewerken.
A. Bos Pz. Dordrecht, L. Volkert Az. Sliedrecht (en de Nederlandse Regering).
(Huizinga, 48.)
"Bloeiend cafeleven met vrouwelijke bediening".
(Huizinga, 153.)
Gemeentelijk grondbedrijf opgericht. Lening met 4,75 %
in 40 jaar. Geen succes geweest, intussen geconverteerd.
Na 1932 behoefte aan bouwterrein bevredigd, exploitatietekort gemiddeld fl. 4.000,= per jaar. Te
ruim opgezet onder invloed van Zuiderzeewerken.
(Huizinga, 28, 201/207.)
1928/1932
Tijdens Zuiderzeewerken theologische candidaten als evangelist of "polderjongensdominee":
gereformeerd: Fijn van Draat, Wielenga. Hervormd: J.K. Lofvers, Boersma, Finkensieper.
(Huizinga, 53noot.)
1929
Crisis! Spoorlijntje Hoorn-Medemblik opgeheven voor wat personenvervoer betreft. Luide protesten,
requesten. "Maatschappelijke degradatie".
Spoorlijntje onrendabel. De kosten waren minstens fl. 127.000,= en de opbrengst in 1933 nog geen
fl. 59.000,=.
Schagen vreest concurrentie in verband met de Wieringermeer, volgt "NACO".
Westfriese autocar onderneming, later opgeslokt door de NACO (N.S.).
(Huizinga, 14.)
Overleden: C. Lely.
Na 1929
Nieuwe bestratingen. Oude haven, Oostersingel, Westersingel, Geldelozepad, Pekelharinghaven.
(Huizinga, 212.)
Kerkelijke gezindten in Medemblik: | |||||||||
Rooms katholiek Ned. Hervormd Gereformeerd En andere Geen Joods | 1840 32,49 65,62 1,89 | 1909 41,86 41,36 5,56 7,24 2,63 1,35 | 1920 46,29 37,16 5,72 6,11 4,12 0,60 | 1930 41,95 30,16 7,45 5,93 14,28 0,24 | |||||
(Huizinga, 48.) |
Gereformeerden te Medemblik: | |||||||||||||||||||||||
1929 200 | 1930 215 | 1931 220 | 1932 257 | 1933 268 | 1934 310 | 1935 297 | 1936 288 | 1937 300 | 1938 342 | 1939 353 | 1940 375 |
In 1940, 84 gezinnen. In 1939 een nieuwe kerk in West. Van de 81 gezinnen in 18 gevallen niet tot
de gereformeerde kerk behorende. Bij de Hervormden hebben de rechtzinnigen de overhand.
(Huizinga, 48/52.)
Plm. 1930
Tijdens de Zuiderzeewerken een geregelde stoombootdienst op Harlingen voor de Friese en Groninger
polderjongens.
(Huizinga, 23.)
Nieuwe scholen gebouwd: Christelijke, RK jongens en RK-meisjes school, Openbare lagere en ULO. Kosten
Fl. 294.000,=.
(Huizinga, 211.)
Sportterrein aangelegd.
(Huizinga, 212.)
10.2.1930
Gemaal Lely in gebruik genomen, 40 verslaggevers.
1930
Wieringermeerdijk gereed! Polder in 8 maanden droog. Gemaal "Lely" met 3 pompen a 400 m3/min.
Gemaal "Leemans" 2 pompen a 250 m3/min.
21.8.1930
Wieringermeer droog! In September graven 600 man greppels in de Wieringermeer spoedig uitgebreid tot
plm. 2.000 man, meest werkelozen. De welvaart was in 1930 voorbij.
1930
Overleker- en Westerhavensluis gereed. Geen aansluiting via Meerlaan op Wieringermeer zoals Medemblik
gewild had. "Gat" meer oostelijker.
1930
Poging tot stichting van een bloembollenveiling in Medemblik. Na een paar jaar geliquideerd wegens
crisis en "sanering".
(Huizinga, 75.)
Paging om de tuinbouwschool te Medemblik te krijgen mislukt. De school kwam in Grootebroek.
(Huizinga, 77.)
Nov. 30 woningen voor "Volksbelang", huur fl. 4,00 per week.
(Huizinga, 210.)
46 Woonschepen, 10 woonwagens, totaal 189 personen.
(Huizinga, 209.)
24.10.1930
Besluit om de Pekelhaven als sportterrein in te richten. M.F.C. huurt het voor fl. 10.000.
1931
Medemblik 885 HA, 4136 inwoners.
(Oud-Westfriesland V, 121.)
29.7.1931
Stoomconservenfabriek "Noord-Holland", Kooy & Trompetter afgebrand na 25 jarig bestaan.
"De enige industrie van betekenis". 20 man vast personeel en 75 seizoenarbeiders.
(Huizinga, 72.)
Veel korpsen uit de wijde omtrek komen om te blussen.
Aug. 1931
Jaarvergadering Oud-Westfriesland te Medemblik gehouden.
18.12.1931
De gemeente verhuurt halve gebouw van de misgelopen bloembollenveiling aan Kooy en Trompetter.
Fl. 16.000 uit het effectenbezit van de gemeente om een nieuwe fabriek te bouwen. Egalisering en
amovering geschat op fl. 73.000 waarvan de gemeente fl. 16.000 en en Kooy en Trompetter ook
fl. 16.000 presentje, tegenstand commissie Koomen. Mulder en van der Lee 3.2.1932 rapport. G.
Kuypers
uit Hoogwoud schat herbouw op fl. 20.500 en wil het er ook voor zetten.
K + T zou fl. 53.040 krijgen uit overheidskas in ruil van 775 m2 oud terrein voor 4.000 m2
industrieterrein, voordeel Fl. 12.900,=.
Tegenstand: toezegging ingetrokken!
2.4.1932
Afscheid van burgemeester Schoutsen. Straat naar hem vernoemd.
Mei 1932 Schoutsen met pensioen. Plantsoen aan St. Martinus voor fl. 30.000 verkocht. De Schans t
ot park gemaakt.
Nieuw plan fl. 31.000 door Den Haag geheel betaald.
Werd op 29.12.1933 in beginsel goedgekeurd. Burgemeester P.Ch.J. Peters op 17.5.1932 te Medemblik
benoemd.
Was ca. 10 jaar gemeente secretaris te Laren. Daarvoor comm. t. secr. te Amsterdam en te Halfweg. Werd
te Medemblik meteen Chef v.h. algemeen bestuur v.d. Wieringermeer ter voorbereiding tot zelfstandige
gemeente. Kort na 1938 burgemeester van Wieringermeer, korte periode.
Veel andere funkties.
17.5.1932
P.Ch.J. Peters nieuwe burgemeester.
28.5.1932
Afsluitdijk gereed. Invloed op de visserij.
(Huizinga, 17, 101.)
Greppels in Wieringermeer klaar. In November werkverschaffing.
Crisis maatregelen van het gemeentebestuur.
(Huizinga, 186/187.)
1932
Oude plantsoen voor Fl. 30.000,= verkocht aan Sint Martinus.
(Huizinga, 212.)
1933
Kantongerecht van Medemblik naar Hoorn.
(Huizinga, 211.)
Verbetering Zandwegsloot.
1933-1938
Fl. 85.000,= aan schulden afgelost. Voor Fl. 33.000,= aan nieuwe schulden.
1934
Poging om de gasfabriek te bestormen om cokes te krijgen verijdeld.
Armoede bij werklozen. 1935 Staking in de Wieringermeer.
(Huizinga, 185.)
Winkelverkoop op Zondag verruimd na stemming onder de winkeliers. 40 voor, 9 tegen.
(Huizinga, 58.)
Nieuw park, plm. 3 HA bij "Radboud", kosten fl. 100.000,=
(Huizinga, 212.)
29 Artikelen van J.J. ten Have in de Medemblikker Courant over de geschiedenis van Medemblik.
Allerlei schenkingen voor het dierenpark. Kooy overlijdt in 1934.
1935
Nieuwe bioscoop. De oude door brand verwoest.
(Huizinga, 212.)
1935
Opheffing goederenvervoer per spoor voorkomen. Laatste zuivelfabriekje gesloten. Melk meest naar
Hoorn.
(Huizinga, 77.)
Lakemansbank failliet. Medemblik er voor Fl. 46.000,= bij betrokken.
(Huizinga, 148.)
Aug. 1936
Nieuwe vuilnisstortplaats "Radboud" ontmanteld.
(Huizinga, 212.)
Woonwagens bij Radboud weg.
1936/1937
Vergroting begraafplaats.
1937
"Bijeenkomst van Friezen in Radboud".
(Historia 1938, 207.)
1938
Voor 54 boerderijen in de Wieringermeer 1028 gegadigden.
(Huizinga, 25.)
Ontvangsten van diverse gestichten ten bate van de middenstand te Medemblik Fl. 250.000,= per
jaar.
(Huizinga, 131.)
1.1.1938
340 HA tuindersgrond in de Wieringermeer aan randgemeenten verhuurd. Later nog eens 126 HA. Scheiding
Medemblik-Wieringermeer.
(Huizinga, 81.)
19.8.1938
Inwijding van het nieuwe Koningin Emma park. Gedenkplaat "Dit monument herinnert aan de
ontmanteling
van kasteel Radboud en de aanleg van het koningin Emmapark 1934-1937.
Het eerst burgemeester P.C.J. Peters order wiens leiding dit geschiedde.
2e Plaat kapot geslagen.
P.Ch.J. Peters voor een korte periode burgemeester van de Wieringermeer. Veel andere functies.
1939
Nieuwe gereformeerde kerk. Plan tot bouwen van een nieuw stadhuis.
(Huizinga, 212.)
In de Wieringermeer voor Fl. 8.000,= aan vis gevangen. Besommingen Medemblikker vissers:
jaar: 1936 1937 1938 1939 |
Fl. 14.779,= Fl. 16.563,= Fl. 16.818,= Fl. 28.733,= |
Hoogste bedrag per visser Fl. 7.000,=
(Huizinga, 106.)
Bedrijfsgrootte in Medemblik: 1 HA. en kleiner 1-2 HA. 2-3 HA. 3-4 HA. 4-5 HA. |
17 34 16 2 4 |
Belemmering voor spuiten.
Van de 800 HA. cultuurgrond van Medemblik 51 HA. in handen van kerken en stichtingen, die tegen matige
prijzen verhuren.
(Huizinga, 69nt.)
1940
Nut van 't Algemeen 46 1eden. ULO school 77 leerlingen. Waarvan 37 uit Medemblik. 9 Lagere scholen met
609 leerlingen. Nog 1 beurtschipper te Medemblik.
(Huizinga, 13.)
Hersteld Ev. Lutherse Gemeente beroept een predikant samen met Harlingen. In augustus bevestigd.
(Huizinga, 54.)
Nog 1 Joods gezin te Medemblik; V.d.Velde, ondergedoken 1940/1945 op Andijk.
Door drooglegging van de Wieringermeer verkeersgeografische ligging van Medemblik niet slechter
geworden.
(Huizinga, 16.)
Verbinding met den Helder verbeterd. Vergeefse verzoeken van gemeente Medemblik om de weg
Amsterdam-Leeuwarden over Medemblik te leiden.
(Huizinga, 16.)
Verschenen: G.B.W. Huizinga; Medemblik, inzonderheid in verband met de Zuiderzee werken. Uitgave
Samson.
(Oud-Westfriesland XVI, 185vv.)
Plm. 1940
75 % der tuinders te Medemblik Rooms Katholiek.
(Huizinga, 79.)
Van de 23 veeboeren wonen er slechts 3 op het land, 20 in de stad.
(Huizinga, 86.)
Medemblikker vissers naar Denemarken om kamervisserij te bestuderen.
30.6.1940
Tuindersgrond in de Wieringermeer verhuurd aan randgemeenten: Burgemeester De Bruyne van Opperdoes was
hiervan de promotor.
Abbekerk 17, Andijk 24, Hoogwoud 26, Medemblik 69, Nieuwe Niedorp 21, Obdam 16, Opperdoes 179, Twisk
31, Wervershoof 83 HA.
Van Medemblik 36 tuinders in de Wieringermeer.
Zomer 1940
Personendienst op spoorlijntje Hoorn-Medemblik tijdelijk hervat.
(Huizinga, 14.)
15.8.1940
Provinciaal Ziekenhuis vol. 352 Patienten, evacuatie?
(Huizinga, 121.)
1941
Nieuw stadhuis, architect A.J. Kropholler. Aannemer L. Buter te Andijk.
Herfst 1944
Groentenvervoer van de Streek via Medemblik (geen spoorwegvervoer) met schuiten via het Arkje,
Zwaagdijk.
1945
Onder waterzetting Wieringermeer reeds vanaf 10.2.1945 gepland.
Op 14.4 springladingen erin. Amerikaanse en Engelse blindgangers?
Op 16/17.4 ontploffing. n.m. 12.15 uur. Twee bressen. Op 11 december was de Wieringermeer al weer
droog!
1946
Meelmolen aan de Westerdijk gesloopt.
(Speelwagen 1, 350.)
Gemeenteraad Medemblik:
jaar: 1923 1927 1931 1935 1939 |
RK 3 3 6 4 4 |
AR 1 1 1 2 1 |
CH 1 0 0 1 1 |
VD 1 0 0 0 2 |
VB 1 2 2 2 1 |
SDAP 0 1 2 2 2 |
totaal 7 7 11 11 11 |
Bevolking van Medemblik:
Jaar: 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 |
Inwoners: 2.889 2.766 3.093 3.123 3.195 3.296 3.649 3.988 4.006 4.141 4.395 4.427 4.296 4.207 4.233 4.187 4.235 4.250 4.377 4.396 op 1 juli. |
1948
Krankzinnigen. Opname van patienten op last van de kantonrechter.
23.9.1948
Vrijwillige sanatoriumafdeling.
Apr. 1949
368 Patienten, alle afdelingen. 100 Man personeel. In de werkzaal bonen zoeken en bijenkorven vlechten.
Geneesheer-directeur Dr. Hirschfeld.
Meer dan 30% als hersteld ontslagen. 60% werkzaam. 2,5 HA. bouwgrond.
Weverij voor handdoeken en dweilen. 14 Man aardappelen schillen.
Kleermakerij, schoen en matrassen makerij, boekbinderij, cocosmatten, timmer- en schilderwerkplaats;
arbeidstherapie i.p.v. dwangbuis.
Roentgenkamer, apotheek en T.B.C. afdeling.
Voetbalclub "Sparta" (meest verplegers), fanfarecorps "Ons Genoegen" en andere
ontspanning. Toneelclub P.Z.M.
Betonfabriek W. Weerdt, 24 arbeiders.
In 1923 als eenmans bedrijf begonnen.
Verffabriek Kool.
Aardappelrooimachines Krakei (Kraayvanger en Keimpema).
Gemeenteraadsverkiezing: P.v.d.A. K.V.P. C.P.N. A.R. en C.H.U. Gemeentebelangen Totaal: |
1949 419 946 200 421 213 2199 |
1953 500 955 158 395 236 2244 |
1951
Begroting: inkomsten = fl. 403.000, uitgaven = fl. 453.000. Tekort fl. 50.000
12.5.1951
Mevr. Polen(?) opent de Stegbrug naar plan West.
1.7.1952
Koninklijk bezoek.
13.9.1952
110 Jarig bestaan harddraverij "Prins Hendrik".
1e Prijs J. Hart uit Medemblik.
1953
Begin de directeur van "Levensavond" voortvluchtig. Fl. 3.000,= verduisterd van Drees
gelden onder zijn beheer. Te Antwerpen gevat. A.E.D.... "deze obscure figuur" 3.800 gulden
verduisterd. In September 1953 veroordeeld tot twee jaar met aftrek en T.B.S.
(Enkhuizer Courant.)
1959
Nieuwe vlag voor Medemblik, ontwerp Klaas Sierksma.
1962
Westerhaven als jachthaven in gebruik genomen.
1964
In het najaar de jachthaven uitgebreid. 11.000 m2 water met plaats voor plm. 130 jachten.
Jachthavenmeester: J. Pilon.
1966
Bonifaciustoren weer open. Gebouwd in 1325.
Muren 10 x 10 m. 2 m. dik op de grond en 1,15 m. op de ballustrade op 32 m. hoogte. Spits 70 m. hoog.
1660 restauratie: appel van ijzer en krullen op de toren.
1835 pond ijzer, gemaakt door Medemblikker smeden: Willem Claesz., Jacob Claesz. en Tieleman Reynders
of Reynersz.
Stenen doodkisten gevonden van rode Bremer zandsteen op het kerkhof.
12e eeuw? Met veel moois(?), flauwe vorm van bisschopsstaf uit Rijnland, omstr. Keulen, volgens Braat.
B. Koolhaas, directeur Veiling vereniging Medemblik & Omstr.