▲

» Religie » 75 jaar "het Gele Kerkje" 1928-2003 » Pagina 39-40

De Oorlogsjaren (1/5)

Op 20 januari 1936 houdt ds. Diepersloot een openbare Winterlezing op Andijk over "De kerkelijke strijd in Duitsland en zijn betekenis voor de kerkelijke verhoudingen in Nederland."
In de notulen van eind jaren '30 staat op diverse plaatsen regelmatig de grote zorg te lezen die er bij de kerkenraad, voorgangers en gemeente leeft over de ontwikkelingen die er gaande zijn aan de andere kant van onze oostgrens.
Toch heeft het Hersteld Verband het geestelijke gevaar van het nationaal-socialisme al onderkend in 1934. In dat jaar was het H.V. de enige Nederlandse kerkgemeenschap die bij monde van haar hoogste vertegenwoordiging duidelijk officieel positie koos ten aanzien van de Duitse kerkstrijd door het sturen van een telegram van instemming en solidariteit aan de Barmer Synodedag 'Bekennende Kirche' en die alle eigen gemeentes officieel op het hart bond om vooral grondig kennis te nemen van het verloop, de aard en de betekenis van de kerkstrijd in Duitsland.
De periode meteen na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog is het op Andijk nog vrij rustig. Wel houdt de kerkenraad van Andijk zich op 5 september 1940 bezig met een schrijven van de Raad van Nederlandse Kerken voor Praktisch Christendom over het vraagstuk aangaande de 'Voorbede voor de overheid'.
De Raad van Kerken is zelf al tot de conclusie gekomen dat er geen enkele grond is om in de houding van de kerk ten aanzien van deze vraag enige wijziging aan te brengen, immers: "de voorbede blijft nog steeds voor het rechtmatige overheidsgezag dat – naar hun mening – nog steeds berust bij Hare Majesteit Koningin Wilhelmina. Hierbij merkt de Raad van Kerken nog op dat de voorbede voor de overheid allerminst een betuiging van nationalisme is, want de voorbede richt zich niet tot het volk maar tot God."
De kerkenraad van Andijk kan zich met dit schrijven wel verenigen.
Van de H.V.-gemeente van het zwaar getroffen Rotterdam is een dankbetuiging binnengekomen voor de bijdrage van Andijk "ter gemoetkoming in de oorlogsschade door hen geleden."
Voor zondag 23 maart 1941 schrijft het H.V. landelijk een bidstond uit waarin een eigen herderlijk schrijven wordt afgekondigd. Hiermee is deze Kerk de enige met een officiële afkondiging op die zondag. Een afkondiging die de eerste was waarin althans de belangrijkste punten van het principiële verzet tegen het nazisme thematisch waren weergegeven.

 

---