» Historie
» Met sprongen door de Andijker Historie
» Hoofdstuk 11
» 112-113
11. De gevolgen van een stormnacht. 1916. (7/7)
Helemaal nieuw is dat raadhuis niet, de vroede vaderen zijn weer eens zuinig geweest! Ze hebben bepaald,
dat de afbraak van de Ooster- en Westerschool best nog wel gebruikt kan worden voor het raadhuis.... en zo
is het raadhuis dus een „oud-maakt-nieuw” geworden....
Dit is een rumoerige tijd! Andijk verplaatst zich.... het meet zichzelf een nieuw pak aan en komt daardoor
tijdelijk in het hemd te staan.... De weg langs de oude dijk wordt er niet fraaier op: er komen daar lelijke
open plekken en koude trekgaten aan de kale dijk.... Mèt de dijkgracht is ook veel van het pittoreske
verdwenen.... wat was de Kathoek niet een prachtig buurtje met al die bruggetjes over de dijkgracht.... Het
is alles weg en er is een lelijke zandverstuiving voor in de plaats gekomen.... Die „burrie”
heeft wat op zijn geweten.... met dat gesleep van al die huizen naar het Kleingouw....! Het geeft enorm
veel drukte, al dat breken en weer opbouwen.... Dag aan dag klinkt de hamerklop van de timmerlui, die een
gouden tijd beleven....
Bij de afbraak en het verplaatsen van de oude huizen heeft Willem Schuurman de leiding en het is hem
toevertrouwd! Hij weet te commanderen.... hij houdt van doorzetten.... tegenspraak stuit op hem af en voor
kletspraatjes is hij volkomen immuun.... Hier moet gewerkt worden! En er wordt gewerkt....! Op allerlei
manieren worden de huizen verplaatst.... Sommige, die aan de dijk moeten blijven, worden eenvoudig verrold
naar hun nieuwe standplaats.... Dat het verkeer daar bij soms een halve week gestremd is, komt er minder
op aan.... dit gaat nu voor! Een klein huisje wordt op een sleperswagen geladen en zo naar de nieuwe
bestemming gereden .... Een grote kapberg wordt op vier pramen weggevaren .... Eén huis wordt
vanwege de „weigluize” in lichte laaie gezet.... het gemeentebestuur waakt evenzeer voor de
hygiëne als de Fransen in 1812....
Andijk ondergaat een radicale verandering.... het oude dorp aan de dijk krimpt bij de dag in.... aan de
nieuwe wegen groeit een Nieuw Andijk....
In 1922 zijn de meeste huizen naar het Kleingouw verplaatst en nog steeds worden er nieuwe huizen en
schuren aanbesteed....Geen wonder: de bevolking groeit, er zijn nu pl.m. 3500 inwoners, dat is driemaal
zoveel als in 1812. Het gaat goed, het is een gezonde groei.... het is het eigen volk, dat zo sterk
aanwast.... van het vreemde volk is maar weinig blijven hangen.... slechts een enkele polderjongen vond
hier een rustiger bestaan.... poldervolk is zwerversvolk.... de meesten zijn met Zwaan & Geus meegetrokken
naar ander werk, ergens aan het Noordzeekanaal of nog verderop....
Andijk vernieuwt zich! Het trekt een nieuw pak aan..... maar, dat pak moet betaald worden in een zeer moeilijke
tijd!. Want de wereld is enorm in beroering in deze jaren. De Russische revolutie van
1918 heeft een lelijke streep gehaald door alle oude berekeningen en
West-Friesland voelt daar de gevolgen van in de eerstvolgende jaren.... De pakhuizen van de zaadfirma's in
de Streek zitten vol met zaden, die ze niet kwijt kunnen, nu een zo belangrijk afzetgebied als Rusland hun
ontvallen is. Daardoor zijn de Kerstuitbetalingen slechter dan ooit en is het voor de kleine bouwers weer
een hele ruk tot aan de vroege piepers.... Nochtans versagen ze niet, maar zetten moedig door! Andijk heeft
een nieuwe burgemeester, die van aanpakken weet! Reeds beeft hij de bouwers dichter bij hun land gebracht....
dat land kan in de toekomst meer opbrengen.... wie weet komt er nog eens een eigen veiling.... en zo niet,
dan kan er toch een nieuwe weg naar de Streek gemaakt worden....! Andijk moet vooruit.... en het
gaat vooruit, alle moeiten ten spijt....
De laatste sprong is eigenlijk niet meer
dan een stap. Slechts enkele jaren gaan we verder.... Maar in die enkele jaren ondergaat Andijk opnieuw een
verandering: we komen zo van de aardappelbouw....
