» Kistemaker Archief
» Proza en Poëzie
» Pagina 42
42. Andijker muizen
Die ouwe boere van vroeger die were den toch zo allemendigste giereg: deer kon temet
niks of... Op Buurtje zoue ze deres kollekte houwe, voor domeniesweeuwe of dien-of-dare
goeie doel. Maar toe der in de kerkeraad over sproken wier, was ien van die dikke boere
der vierkant teugen en weerom zou je dinke?
"Den raakte der teveul geld van de plaas", zoidie... Nou de domenie, die dat toe
opskreven het, zette der boi, dat er in de loup van de jare voor dat goeie doel nooit gien
meer geven was as een gulden of zes, zeuven... Dus de moeite niet weerd om deer zoveul
kapsones over te maken.
Nou, op Buurtje konne ze et, maar an de Oosterdoik was et niet veul aars...
Deer was ouwe Monkeltje diaken en toe beurde et ers op Zundagochend, dat ie et kerkezakje
leegskudde en toe zat er een kwartje tusken de cente... "wat malle weerskoen mag dat
dein hewwe?" zoi Monkeltje...
Die ouwe Monkeltje was evengoed een rare skutter... Der kwamme nagalleres vaak voddejode
boi em en deer had ie op slot een hekel an. Hoi docht: ik zel jullie wel kroige! Nou, toe
der weeres zoo'n voddejood kwam en an Monkeltje vroeg: "Nog wat te kaup, baas?"
zoi Monkel: "Kwan, ik hew nag wat boute, die boi 't gat ofbroken benne..." Die
jood was vanzelf nieuwskiereg en zoi: "Waar heb je die, baas?" Monkeltje gong em
voor nei et huissie, tilde et deksel op en zoi: "Hewweer!"
Die ouwe Monkeltje was een rare, maar ouwe Pronk niet minder. Et were alletwei dikke
boere, maar ze zagge der uit as bedelaars, zoo kladdeg. Pronk was oigenaar van et
buitenland en deerom liep-ie boi toide in de slibbert te stokjesvisschen. Nou was deres
een nuwe veldwachter op Andoik komen en die kon Pronk vanzelf nag niet. Hoi docht: Wat
voor skooier deer toch in de slibbert loupt? Zeker een strouper. Koik, je moste alle
strandvonderoi boi de burgemeister brenge, maar de armelui uit de Kupebuurt vergate dat
nagalderes... Dat de veldwachter et buitenland op en achter Pronk an. Maar toe ie em
arrestere woi zoi Pronk: "Dat ken, maar den met oigen geroi!"
Die veldwachter zel later wel nooit zoo'n bok meer skoten hewwe...
Nou wordt-ie nag mooier, want nou zel ik je van Oom Stuk vertelle. De ouwe mense onder
oons hewwe oom Stuk nag wel kennen en aars zen zeun wel, die Jan Stuk hiette of temesten
zo noemd wier. Nou, wie van die twei et beste liege kon, weet ik niet en of oom Stuk alles
vertelt het, wat er op zoin in commissie logen wier, weet ik ok niet, maar oom Stuk kon ze
bruin bakken... Ik denk dattet zo gaan is, dat alles wat oom Stuk of Jan Stuk en nag een
stik of wat van die leugenbrokke boi der leven verteld hewwe, alles op naam van oom Stuk raakte.
Et ken op zeumersche dage merakel werm weze, maar zo erg as oom Stuk hewwe woi et toch nag
niet beleefd... Oom Stuk had eres in de skuit zeten te konkelen en toe had-ie boi vergis
de konkelpot op et zoilbank staan leiten. Nou, toe die te middeg weer in de skuit kwam en
een koppie tappe zou, kwam der lekker niks uit de tuut... De konkelpot was op 't zoilbank
hielkendal leegkookt!
Oom Stuk was een merakelsche beste zoiler. Et kon zok woest weer niet weze, of oom Stuk
zoilde et waltje langs. Maar zo-nou-en-den kostte dat vanzellef een nuwe mast... Nou, as
oom Stuk dat allegaar es boimenkaar telde, den had-ie boi zen leven zeker zeuventien maste ofzoild...
Op een keer zoilde oom Stuk nei Streek met een vrachie piepers. Hoi was et Ouwergouw al
voorboi, toe ie docht: ik loik wel dieper te leggen as aars... Op 't lest voelde ie
hielkendal natteghoid... Nou, toe die ers achterom keek, wat kwam deer androiven? De boom
van de skuit, met de vracht! Hoi was met et bovenstik al vooruitzoild...!
Boi oom Stuk thuis hadde ze een jas, nei maar, zoo'n jas zel je nergens aars vinde! Deer
was nou gewoon gien ofbeulen an! Hoi kwam nag heel van Stukkes overgroffader. Die had em
zen hele leven voor Zundes droegen... En toe Stukkes groffader nag en Stukkes vader nag en
deernei had Stuk em zellef an had. Eerst voor Zundes en toe voor opgnappen en opslot voor
een veldersbuis...
Maar oindeluk verveulde die ouwe jas hullie toch, dat de joons zoide teugen vader:
"Ouwe, die jas is nou voor de vilder, we zelle em sloupe!" Maar ze konne em toch
zeker met zen allen niet kepot kroige, zoo as die jas in menkaar zat! Opslot zoide de
joons: "Ouwe, weet je wat? We zelle em der onder spitte, den benne we em vast
kwoit..." Zo dede ze... en de jas was skuil en vergeten... Nou were ze em den
oindeluk kwoit! Maar, wat wou et geval? Voorjaars groeide der op de plek deer ze de jas
der onder spit hadde, zokke merakelsche beste piepers, deer was nou gien voorbeeld van!
Maar toe ze an et roden kwamme, was de jas nag zo sterk dat ze der met hullie skop niet
deursteke konne, ze moste die plek hillegaar uitgrave... Der hadde een paar krieltjes in
de tasse zeten, die ze vergeten hadde der uit te doen en zoodoende hadde ze nou de jas weer!
Ja ja, die jas was taai en ouwe mense benne dat boitoie ok, maar oplest komt magere Hoin!
Zo hew ik men nag vertelle leiten van een oud manje, dat al temet dood gong. Toe zoi zen
dochter overstil an zen oor: "Vader, ken ik nag wat voor je doen?" Hoi wachtte
effies en toe zoi-die "Men houfd efkes Noordop en men biene efkes Zuidop."
"Aars niet vader?" "Nei, aars niet."
Vastgelegd door Piet Kistemaker.
