» Religie
» Strijd en Zegen
» Pagina 5-8
Het verdwenen boek
Het was voor de schrijver van
„Het
vijf-en-zeventig-jarig bestaan” een oorzaak van droefheid, dat het eerste notulenboek van
onze kerk zoek geraakt was. Hij moest dan ook over 't eerste tijdperk van onze plaatselijke kerk
inlichtingen inwinnen bij toen nog levende, zeer oude mensen. Wat was er met dit boek gebeurd? Men
veronderstelde, dat het zoek geraakt was op het advocatenbureau: Van Nierop te Amsterdam. Daar was het
indertijd gebruikt tijdens een proces, dat onze kerk had gevoerd.
Het boekje van Prins verscheen en men dacht niet meer aan het verdwenen boek. Zo gingen 20 jaar voorbij,
en daar kwam, tot verbazing en blijdschap van de kerkeraad het „verloren schaap” terecht!
Het werd toegezonden door een der predikanten, die hier al vóór 1900 zijn dienstwerk had
verricht. Hij had het bij vergissing meegenomen en zoveel jaren later tussen zijn boeken gevonden! We
kunnen er nu nog gebruik van maken en zo is de boekerij der kerk weer compleet. Doch weer moeten we een
leemte constateren.
Toen dominee Bijzitter, die predikant van Medemblik geweest is, hier een kerkeraadsvergadering presideerde,
vroeg hij of men de notulen van de vorige vergadering wilde voorlezen. Tot zijn verbazing vernam hij,
dat er de eerste tien jaren van het bestaan der kerk nooit notulen waren opgemaakt. De voorgangers, die
hier de kleine gemeente hadden gediend, waren weer verdwenen en hadden niets achtergelaten dan een
„Protokolboek van Ledematen”, met daarin aangetekend de namen van gedoopte kinderen. Ds.
Bijzitter wees de kerkeraad op de noodzakelijkheid van goede notulering „om”, zo zei hij:
„de verhandelde zaken vers te bewaren, tegen alle ongemakken, en gevolgelijke moeilijkheden
gewapend te zijn” … enz. enz."
Van die tijd af zijn er dus notulen geschreven. Er gaat een woord aan vooraf, dat waarschijnlijk door
genoemde predikant is opgesteld. aldus luidende:
„Cronyken of Verhandelingenboek der Christelijk Afgescheiden en wedergekeerde Gereformeerde gemeente te Andijk. Allereerst gesticht door een predikatie van Ds. H. de Cock, Gereformeerd predikant, leraar onder 't kruis in Nederland. Welke op verzoek van enige onzer Gemeenteleden alhier was gekomen, en heeft bij diezelfde gelegenheid onze gemeente gevestigd in den Jare Achttienhonderd en zes en dertig op dato 15 October.
En toen zijn door de manslidmaten tot ouderlingen verkozen: Jacob Ellerbroek; Klaas ten Oever en Jan Kalmijn en tot diaken: Klaas Tensen, welke openlijk door denzelfden Leeraar bevestigd zijn in hunnen Ampten.
De notulen hier voorkomende, dienen om de ontmoetingen en lotgevallen dezer gemeente te Aandijk, welke teruggekeerd (met andere gemeentens in ons Vaderland) tot de oude beproefde paden des Heeren, door onze vrome vaderen te Dordrecht Anno 1618 en 1619 verenigd vastgesteld in de Heidelbergsche Catechismus, de 37 Geloofsartikelen en de formulieren van Eenheid, op grond van 's Heeren Woord. en daarmede in alles overeenkomende, om alzoo onze navolgende geslachten met ons deze ding en te herinneren…”
In deze zware zinnen is dus de geschiedenis van het ontstaan of de stichting onzer kerk weergegeven.
Ook was er een z.g.n. Eedsformulier. dat predikanten en ambtsdragers moesten ondertekenen bij de
aanvaarding van hun kerkewerk. Als variatie laten we hier enkele namen van deze voormannen volgen:
| Klaas Dijkman Matthijs Schoen Klaas Tensen Pieter Mantel Johannes Wilhelm Faust Pieter Kooiman Gerrit Kooiman Klaas Pik Pieter Dekker Luitje Mars Jan Tensen Cornelis Koolhaas Jacob Prins Pzn. Jacob Baas Koen Kistemaker Simon Groot |
bevestigd " " " " " " " " " " " " " " " |
20 20 27 27 18 18 24 21 21 12 20 8 8 4 4 4 |
Mei " Dec. " Febr. " " Nov. " Febr. Apr. Febr. Mrt. Febr. " " |
1844 1844 1846 1848 1849 1849 1850 1852 1852 1854 1855 1856 1857 1858 1858 1858 |
ouderling diaken ouderling diaken ouderling diaken diaken ouderling ouderling diaken diaken diaken diaken ouderling ouderling diaken |
We herinneren ons, hier een preek gehoord te hebben, naar aanleiding van Romeinen 16. De groeten
van Paulus aan velen, wier namen daar genoemd worden. Met nadruk wees de prediker op die mannen en
vrouwen, die, te midden van moeite en vervolging, hun taak in de nog jonge kerk hebben vervuld.
Zo gaat het ons ook enigermate als we lezen, hoe ze onder moeilijke omstandigheden, de kleine kerk van
Andijk en de omliggende kerken hebben gediend.
De ambtsdragers, die vaak naar wegen en middelen moesten zoeken en voor wie het reizen en trekken naar
de omliggende plaatsen zo tijdrovend was. Daarbij kwam het ontbreken van een vaste lijn bij velen, die
hier of op andere plaatsen geruime tijd in de „gezelschappen” hadden vergaderd. Bij velen
heersten allerlei vreemde denkbeelden en schriftbeschouwingen. Anderen waren verzeild geraakt in valse
mystiek. 't Was een beeld van heel de „Afgescheiden kerk” in ons land. waar toen niet alleen
gewone leden, maar ook onderscheiden predikanten en voorgangers over veel vragen op dogmatisch gebied,
heel wat verschil hadden. Men ziet, er is niets nieuws onder de zon.
Andere artikelen op deze website:
