» Weekblad "De Andijker"
» Donderdag 27 juli 1967, 46ste jaargang nr. 15
De werkzaamheden van het waterwinwerk PWN achter de dijk vorderen per dag.
Binnen niet al te lange tijd zal het water door uw kraan te „tappen”
zijn.
Regelmatig komt de vraag tot de chef van het bedrijf, de heer Goede, kunnen
wij het gebouw bezichtingen? Helaas is dat nog niet het geval.
Als de officiële opening heeft plaats gevonden (begin 1968) zal iedere
Andijker in de gelegenheid worden gesteld het werk te bezichtigen en de hele
„watergang” te volgen. Tot zolang moeten belangstellende geduld
hebben. Het is zeker de moeite waard een bezoek aan dit bedrijf te brengen.
Het waterwinnen gaat met veel handelingen gepaard.
Op deze foto het openlucht basin. De juiste benaming van dit basin is Flucculator.
Hier wordt een zgn. vlokkendeken gevormd die alle ongerechtigheden in zich kapselt.
Deze „deken” doet dienst als filter en het water kom hier doorheen
als helder water. Maar omdat het basin zich in de openlucht bevind, gaat het
water hierna naar andere filters. Deze zijn ondergebracht in het volgende gebouw
(op de onderste foto met het zig-zag dak). Hier wordt het water nogmaals gezuiverd
met zandfilters. En ook dit is een zeer interessant gezicht, vooral als het
water in deze filters in beroering wordt gebracht. Op de bovenste foto links:
twee voorraad silo's van chemicaliën. Een voor gebluste kalk en een met
actieve kool. De dosering van deze grondstoffen gaat geheel mechanisch. Alle
onbebouwde ruimte rond de gebouwen zal worden beplant. De tuindienst van het
PWN heeft een aardig ontwerp gereed.
Grondwater, zoals dat in de duinen van het PWN wordt gewonnen, bevat geen zuurstof,
geen slib en is over het algemeen vrij van bacteriën. Na toevoeging van
zuurstof kan daaruit over het algemeen door een eenvoudige filtratie o.a. zgn.
snelle zandfilters, goed drinkwater worden verkregen.
Het IJsselmeerwater bevat daarentegen wel zuurstof en slib en ook bacteriën.
In Andijk wordt dit oppervlaktewater gezuiverd langs chemische weg. Aangezien
de hoedanigheid van het IJsselmeerwater aan nogal sterke veranderingen onderhevig
is, is er een dam gebouwd, waardoor 'n voorraadbekken is gevormd.
Door dit bekken worden de verschillen in het IJsselmeerwater zoveel mogelijk
genivelleerd.
Tekst gaat verder onder deze scan.
Klik hier voor een grotere versie van onderstaande scan.
(Opent in een nieuw browservenster.)
Een belangrijk onderdeel hiervan is het uitzakken van het slib; IJsselmeerwater
kan n.l. speciaal bij noord-oostelijke wind zeer slibhoudend zijn.
Een principieel voordeel van het bekken is, dat bij een plaatselijk tijdelijk
hogere zoutconcentratie van het IJsselmeerwater, b.v. door uitslagwater van
de polders, het inlaatwerk kan worden gesloten.
De wateronttrekking kan dan toch enige tijd voortgang vinden, waarbij het niveau
in het bekken tot maximaal 2 meter kan dalen. Onder deze omstandigheden is er
een watervoorraad – bij maximaal verbruik – van ca. 19 dagen.
Het voorraadbekken heeft daarentegen het nadeel dat door het zeer heldere water,
versterkte algengroei kan worden verwacht.
Nadat het water door het ruwwaterpompstation 6 meter is opgepompt, vervolgt
het zijn weg door een pijpleiding die door een tunnel gaat. Deze tunnel loopt
over het gehele complex onder de gebouwen door.
Het water passeert achtereenvolgens de microzeven, detentiekelders, flocculatoren
en filters, om als reinwater in de kelder bij het reinwaterpompstation te komen.
Door 't reinwaterpompstation wordt het water vervolgens via een buisleiding
verpompt naar de kelder in Hoorn bij het grote nieuwe distributie-pompstation
aldaar, vanwaar het zijn weg vervolgt voor distributie in het district Hoorn,
naar het district Purmerend en later verder tot in het district Zaandam.
De microzeven zijn grote roterende trommels met heel fijn gaas (maaswijdte 35
micron) om de aanwezige algen (plankton) uit het water te verwijderen.
Vervolgens wordt aan het water de chloor toegevoegd om ammoniak en aanwezige
organische stoffen af te breken en het water te desinfecteren.
Daar dit proces tijd vraagt, loopt het water door detentiekelders, ontworpen
in de vorm van een labyrinth, waardoor het water kan inwerken.
Daarna worden aan het water zout en kalk toegevoegd. Dit ijzerzout vlokt uit
en neemt het nog aanwezige slib op. Zo nodig wordt nog een stof toegevoegd om
de vlokvorming te bevorderen. De kalk dient om het water dat door de toevoeging
van chloor en ijzerzout wat zuur is geworden, weer te neutraliseren. Indien
nodig, kan op dezelfde plaats ook actieve kool worden toegevoegd ter verbetering
van de smaak.
Het water komt daarna in zgn. flocculatoren waar het onderaan wordt ingevoerd,
gelijkmatig wordt verdeeld en boven weer gelijkmatig afgevoerd wordt. In de
opwaartse stroom die ontstaat, wordt tengevolge van het evenwicht tussen de
opwaartse snelheid van het water en de bezinkingssnelheid van het uitgevlokte
zware ijzerzout met slibdeeltjes en eventuele koolstof, een zgn. „vlokkendeken”
gevormd die als filter werkt. Het water wordt vervolgens over filters geleid,
waar de laatste verontreinigingen worden verwijderd en vloeit vandaar naar de
reinwaterkelder.
Het gehele bedrijf loopt zoveel mogelijk automatisch. Op het centrale paneel
is het proces te volgen; storingen kunnen daar onmiddellijk worden onderkend.
Voor het chloor en het ijzerzout is een apart gebouw ontworpen, terwijl de kalk
en kool zijn opgeslagen in grote silo's naast de doseerruimte. Bij de inbedrijfstelling
zal de levering pl.m. 15.000.000 m3 per jaar kunnen bedragen; de maximale
uurcapaciteit van het pompstation bedraagt dan 2400 m3.
Later zal door het aanbrengen van een reeds bij de bouw voorziene uitbreiding
de productie kunnen worden opgevoerd tot pl.m. 20.000.000 m3 per jaar
met een maximum capaciteit van 3600 m3 per uur.
Met de bouw van het IJsselmeerpompstation, waarvoor op 20 augustus 1964 door de Commissaris der Koninging de eerste paal werd geslagen, zal een bedrag zijn gemoeid van ƒ 18.000.000 globaal te verdelen in:
Kosten bouwwerk Kosten terreinophoging en -afwerking Installatie Bouwkosten van de dam Kosten transportleiding Andijk-Hoorn Bouwkosten pompstation Hoorn en inst. kelder Kosten transportleiding Hoorn-Purmerend Bijkomende werken Totaal ca |
ƒ " " " ƒ " " " " ƒ |
6.000.000 1.000.000 6.000.000 5.000.000 ---------- 18.000.000 9.000.000 5.000.000 9.000.000 5.000.000 ---------- 46.000.000 |
Klik hier voor een grotere versie van onderstaande scan.
(Opent in een nieuw browservenster.)